Yeni dış politika başlangıçta büyük ölçüde sağlam bir etile ve demokratik vizyondan uzak fırsatçı ve faydacı bir siyasetin izlerini taşımaktaydı. Sudan Iran ve Suriye örnekleri bunu çok açık bir şekilde gösteriyor. Türkiye yıllarca otokratik Nusayri/Baas rejiminin yaptıklarım görmezden gelerek ticari kaygılarla yaklaştığı Suriye ile ilişkilerini realpolitik bir yaklaşımla geliştirdi. Türkiye 'n in gözü Sudan 'in petrolünde İran 'in gazında ve Suriye 'n in pazarında oldu. Ankara'nın 2010 yılının Aralık ayında Tunus'tan başlayarak bölgeye yayılan isyan veprotesto gösterileri karşısındaki tutumu ticari kaygılar realpolitik ve ayaklanmalara şüpheyle-bakan meşruiyetçi duruşu harmanlayan bir mantığa dayanıyor.

Tunus Libya Mısır ve Suriye'de ayaklanmaların sürdüğü aylarda Türkiye'nin bu ülkelerle ilgili tutumlarında ve politikalarında bir takım değişiklikler olduğuna tanık olduk. Uzun süredir rekabet içinde olduğu ve dişe dokunur ticari çıkarı bulunmayan Mısır'da ayaklanmalar başladığında hemen tepki veren hükümet Tunus'ta aynı olaylar yaşandığında sessiz ve hareketsiz kalarak önce bekleyip görmeyi tercih etti. Libya 'ya yönelik meşruiyetçi politikasında ise 180 derece dönüş yaparak merkantilist realpolitik kurallarına göre oynamayı tercih etti. Suriye'de bir ileri bir geri yapan hükümet sonunda Türkiye'yiBaasçı rejimin karşı kampına yerleştirerek duruşunu tamamladı.

Dr. Cengiz Aktar